Niemal codziennie dostaję pytania związane z rodzajami oraz terminami przeprowadzania szkoleń BHP. W poniższym artykule przedstawiam informacje dotyczące jak należy przeszkolić pracownika, w jakich terminach, jak długo takie szkolenia trwają a także nie mniej ważna kwestia kto może takie szkolenia przeprowadzić. Należy podkreślić fakt, że część szkoleń nie powinna być przeprowadzana przez służbę BHP a przez bezpośrednich przełożonych pracownika.
SZKOLENIE BHP WSTĘPNE
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27.07.2004 w sprawie szkolenia z dziedziny bhp zawiera m.in. wytyczne odnośnie zasad szkolenia bhp, zakresu szkolenia, wymagań dotyczących treści i realizacji programów szkolenia.
Istnieją dwa rodzaje szkoleń:
- szkolenie wstępne
- szkolenie okresowe.
Szkolenie wstępne przeprowadzane jest w formie instruktażu, według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk i obejmuje:
- wstępne ogólne , zwane instruktażem ogólnym,
- szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane instruktażem stanowiskowym.
INSTRUKTAŻ OGÓLNY BHP
Szkolenie wstępne ogólne ma na celu zaznajomienie pracowników z podstawowymi przepisami bezpieczeństwa i higieny które powszechnie obowiązują, z przepisami bhp obowiązującymi w danym zakładzie pracy oraz z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.
Instruktaż ogólny przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy:
– nowozatrudnionych pracowników,
-studentów odbywających praktykę studencką,
-uczniów szkół zawodowych zatrudnionych w celu praktycznej nauki zawodu.
Instruktaż ogólny przeprowadza pracownik służby bhp lub osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający wiedzę umiejętności do właściwej realizacji instruktażu.
Czas trwania instruktażu ogólnego nie może być krótszy niż 3 godziny lekcyjne (45 minut) a w przypadku osób kierujących innymi pracownikami jego czas w niektórych sytuacjach należy przedłużyć do nawet 4 godzin lekcyjnych.
INSTRUKTAŻ STANOWISKOWY BHP
Instruktaż stanowiskowy ma natomiast na celu zapoznanie uczestników szkolenia z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy oraz ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, a także sposobami ochrony przed zagrożeniami na danym stanowisku pracy i metodami bezpiecznego wykonywania pracy.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza osoba kierująca pracownikami lub pracodawca jeżeli posiadają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz zostały przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się przed dopuszczeniem do wykonywania pracy na określonym stanowisku dla:
– pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych oraz innych na których występują narażenia na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych,
– pracowników przenoszonych na stanowiska o których wspomniano powyżej,
– uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu,
– studentów odbywających praktykę studencką.
Pracownik, który wykonuje pracę na kilku stanowiskach, powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk.
Czas trwania instruktażu stanowiskowego to co najmniej 8 godzin lekcyjnych. Wyjątkiem są pracownicy biurowi dla których czas instruktażu stanowiskowego może być skrócony do nawet 2 godzin lekcyjnych.
Instruktaż stanowiskowy kończy się sprawdzeniem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywanej pracy zgodnie z zasadami bhp, co stanowi podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Pracownik potwierdza na piśmie (w karcie szkolenia wstępnego) odbycie instruktażu ogólnego i stanowiskowego.
SZKOLENIA OKRESOWE BHP
Celem szkolenia okresowego jest aktualizacja i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w zakresie bhp.
Szkolenie okresowe odbywają:
– pracodawcy, osoby kierujące pracownikami (kierownicy, mistrzowie, brygadziści),
– pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych,
– pracownicy inżynieryjno – techniczni,
– pracownicy służby bhp oraz inne osoby wykonujące zadania służby bhp,
– pracownicy administracyjno – biurowi.
Szkolenie okresowe przeprowadza się:
– dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych nie rzadziej niż raz na trzy lata (a na stanowiskach na których występują szczególnie duże zagrożenia nie rzadziej niż raz w roku) – w formie instruktażu.
– biurowych nie rzadziej niż co 5 lat – w formie kursu, seminarium, samokształcenia kierowanego.
Pierwsze szkolenie okresowe pracodawców i osób kierujących pracownikami przeprowadza się w okresie 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach, natomiast dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, pracowników inżynieryjno – technicznych, pracowników służby bhp (oraz osób wykonujących zadania tej służby), pracowników administracyjno biurowych w okresie 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach.
Szkolenie okresowe kończy się sprawdzeniem przyswojonej wiedzy z przeprowadzonego szkolenia, umiejętności wykonywania lub organizowania pracy zgodnie z przepisami bhp.
Egzamin przeprowadza organizator szkolenia. Odbycie szkolenia okresowego potwierdzane jest wydaniem zaświadczenia. Poświadczona kopia zaświadczenia dotyczącego odbytego szkolenia w zakresie bhp przechowywana jest w aktach pracowniczych. Oryginał wszelakich zaświadczeń uzyskanych przez pracownika zawsze powinien trafić do pracownika. Wyjątkiem jest Karta szkolenia wstępnego która dla pracownika nie ma żadnego innego zastosowania.